Onze organisatie zit in een overgangsfase m.b.t. haar onderwijsfocus. Enerzijds ronden we in 2013 ons huidig Meerjarenprogramma af. Tegelijkertijd plannen we een nieuw Meerjarenprogramma, dat start in 2014. VVOB drijft haar specialisatie in onderwijs voor ontwikkeling op. We richten ons op drie doelstellingen en drie onderwijscomponenten.
Onderwijsdoelstellingen
De onderwijssector is een erg breed domein. Om expertise op nog hoger niveau te bieden aan de partners drijft VVOB haar specialisatie in onderwijs voor ontwikkeling op. We richten ons op drie doelstellingen:
- De leerkrachten en schoolleiders in het kleuteronderwijs geven alle leerlingen gelijke kansen zodat ze zich ten volle kunnen ontplooien tijdens hun verdere studieloopbaan.
- De leerkrachten en schoolleiders in het lager onderwijs gebruiken gepaste onderwijs-, monitoring- en opvolgingsstrategieën om de taal-, reken- en levensvaardigheden van alle leerlingen te verbeteren.
- Leerkrachten en schoolleiders in het secundair technisch en beroepsonderwijs bereiden alle leerlingen voor op de noden van de samenleving en de wereld van waardig werk.
Onderwijscomponenten
Om onze onderwijsdoelstellingen te realiseren versterken we de capaciteiten van lokale onderwijsinstanties rond drie onderwijscomponenten:
- Professionele ontwikkeling van leerkrachten
De leerkracht is het meest doorslaggevend voor de verbetering van leerresultaten van kinderen. Een focus op de professionele ontwikkeling van leerkrachten is dan ook een evidente keuze. De eerste focus is op capaciteitsversterking van organisaties en instellingen die zich richten op de verbetering van pedagogische en didactische competenties van leerkrachten en op het verzekeren van hun toegang tot kwaliteitsvol leermateriaal en actieve pedagogische en didactische werkvormen. Daarom zetten we in op de initiële lerarenopleiding, maar ook op de professionele ontwikkeling van leerkrachten tijdens hun verdere actieve loopbaan.
- Schoolleiderschap
De professionele ontwikkeling van leerkrachten vraagt om een effectief schoolleiderschap. Daarom zal VVOB ook inzetten op dit schoolleiderschap. Schoolleiders die de kwaliteit van hun leerkrachten ondersteunen, evalueren en ontwikkelen, hebben een hoge impact op de leerresultaten van kinderen. Vanuit een equity-perspectief zijn effectieve schoolleiders belangrijk met het oog op de verbetering van scholen met aanzienlijke groepen van kwetsbare jongeren.
- Strategische ondersteuning
Het versterken van een beleidsomgeving voor professionalisering van leerkrachten en schoolleiders is eveneens belangrijk. Het gaat hierbij voornamelijk over het samenbrengen van verschillende onderwijsactoren die actief zijn binnen de professionalisering van leerkrachten en schoolleiders.
Wereldwijd participatief proces
Deze strategie is het resultaat van een wereldwijd participatief proces. Het bracht onder andere input samen van externe en interne onderwijs- en ontwikkelingsexperts. We hielden hierbij rekening met de belangrijkste onderwijsbehoeften, zoals aangegeven in internationaal onderzoek, en met de onderwijsstrategieën en -prioriteiten van onze partnerlanden.
De lokale context in onze partnerlanden bepaalt ook hoe deze onderwijsdoelen en -componenten in de praktijk kunnen worden gebracht. Dit is immers geen blauwdruk die overal toepasbaar zou zijn. Het is eerder een strategisch kader dat richting geeft. Onze partners en lokale teams gebruikten dit kader om een contextanalyse te maken, om het te vergelijken met de onderwijsplannen van het land, om de behoeften en specifieke doelstellingen te identificeren… en om ten slotte hun onderwijsprogramma's te formuleren… Op 1 januari 2014 schiet ons volgend Meerjarenprogramma uit de startblokken.
Zes cruciale dimensies van kwaliteitsvol onderwijs
VVOB meent dat onderwijs leidt tot empowerment: een proces van het versterken van individuen, organisaties en gemeenschappen zodat ze meer controle krijgen op de eigen situatie en omgeving. Kwaliteitsvol onderwijs is dan ook een cruciale factor in de strijd tegen armoede en ongelijkheid in de samenleving. VVOB onderscheidt zes dimensies in kwaliteitsvol onderwijs waaraan al haar interventies moeten voldoen.
- Equity
VVOB's definitie verwijst naar "alle lerenden". Het gaat om non-discriminatie en equity. Equity in onderwijs betekent dat persoonlijke en sociale omgevingsfactoren - zoals gender, etnische afkomst of familiale omgeving - geen obstakels mogen vormen voor de ontplooiing van het lerend potentieel en dat alle individuen minstens een basisniveau aan vaardigheden moeten kunnen ontwikkelen.
- Contextgebondenheid en relevantie
Kwaliteitsvol onderwijs kan niet gebaseerd zijn op een blauwdruk die in alle situaties wordt toegepast. Oplossingen voor en aanpassingen aan een onderwijssysteem moeten gebaseerd zijn op de werkelijke behoeften van een land en/of gemeenschap.
- Kindvriendelijk lesgeven en leren
Kwaliteitsvol onderwijs is gericht op het kind en helpt hem/haar zijn/haar maximale potentieel te bereiken. Actieve deelname van de kinderen is hierbij een vereiste.
- Duurzaamheid
Veranderingen in onderwijs verlopen soms traag. Door het ontwikkelen van de capaciteiten van lokale onderwijsbeleidsinstanties wil VVOB bijdragen aan de institutionalisering van deze veranderingsprocessen.
- Evenwichtige aanpak
Kwaliteitsvol onderwijs is gericht op de ontwikkeling van een evenwichtig geheel aan capaciteiten bij kinderen die zij nodig hebben om economisch productief te worden, om in een duurzaam levensonderhoud te voorzien, om bij te dragen aan een vreedzame en democratische samenleving en om het individuele welzijn te verbeteren.
- Leerresultaten
Na het voltooien van een bepaalde onderwijsgraad moeten kinderen een minimum aan vaardigheden hebben ontwikkeld. Kwaliteitsvol onderwijs vereist een resultaatsgerichte aanpak.
