Matolo Musyimi, een toonaangevende leerling
Leiderschap heeft niets te maken met leeftijd. Dat zegt een oud Namibisch gezegde. Matolo Musyimi is een sprekend voorbeeld van een leider. De 14-jarige leerling aan de Kathiani Basisschool in het Machakos district blinkt uit in Gezond Leren net zoals zijn school.
Matolo heeft het lot getart door het aanleggen van zijn eigen moestuin naast zijn huis bij het Kathiani winkelcentrum. Hoewel het gezin geen land bezit en Matolo weinig tijd heeft, weerhield dit hem er niet van om na de schooluren een kleine winstgevende activiteit op te starten. Hij heeft een moestuin aangelegd langs een weg omdat dit voor hem het enige beschikbare lapje grond was.
In zijn moestuin kweekt Matolo maïs, bonen en kool. Zijn leerkrachten zijn onder de indruk van zijn werk en helpen hem waar nodig.
"Matolo is heel ijverig. Hoewel zijn moestuin langs de weg ligt, ontbreekt het zijn gezin niet aan groenten. Als hij later zijn eigen groententuin bezit, zal hij die goed kunnen beheren", aldus dhr. Xavier John, de schooldirecteur.
Matolo's drijfveer
Matolo, die zijn moestuin aanlegde in maart van dit jaar, woont samen met zijn alleenstaande moeder en broers en zussen. De schooldirecteur verdeelde de zaadjes die overbleven na het bezaaien van de schooltuin, onder leerkrachten en leerlingen om er thuis mee aan de slag te gaan. Deze zaadjes waren alles wat Matolo nodig had om zijn eigen moestuin aan te leggen.
"Ik begon met mijn moestuin zodat ik mijn gezin kan helpen. We hebben niet alleen zelf genoeg te eten maar verkopen ook wat overblijft. Per dag verdien ik tussen 50 en 100 Keniaanse shilling, die we gebruiken voor andere behoeften", zegt Matolo.
Hoewel hij toegeeft dat ze geen eigen tuin bezitten, is Matolo van plan om zijn klein lapje grond verder te bewerken omdat hij zo zijn moeder kan helpen. Nadat hij zijn huiswerk gemaakt heeft, werkt hij elke dag tussen vijf en zes uur 's avonds in zijn moestuin.
"Dit project heeft zijn nut voor mijn gezin bewezen, aangezien we er iets aan verdienen. Ik koop ook boeken en pennen voor school", merkt Matolo op.
Gezond Leren voor praktijkgericht onderwijs in Kathiani
Niet alleen Matolo heeft kunnen genieten van Gezond Leren; ook zijn leerkrachten vinden het programma nuttig.
"Gezond Leren legt de klemtoon op een meer praktijkgerichte manier van lesgeven, aangezien ik voorbeelden gebruik uit de schoolmoestuin. Mijn leerlingen begrijpen waarover ik spreek omdat ze het kunnen zien", zegt mevr. Rehema Mutiso, die het vak Wetenschappen geeft en ook verantwoordelijk is voor Gezond Leren op school.
Kennisoverdracht
Een essentieel onderdeel van Gezond Leren is de overdracht van kennis naar de omliggende dorpsgemeenschappen. Dit gebeurt duidelijk in de Kathiani basisschool via zowel de leerkrachten als de leerlingen.
"Ik sta aan het hoofd van een groep binnen onze kerkgemeenschap. Ik heb de leden van deze groep getoond hoe ze groenten op zakken moesten planten en ze hebben thuis kool en spinazie aangeplant", zegt mevr. Mutiso, die ons tijdens ons bezoek vertelde dat ze van plan is om ook haar leerlingen dezelfde technologie voor thuis aan te leren.
"De meeste van onze leerlingen wonen in de buurt van het winkelcentrum van Kathiani, waar ze geen eigen tuin hebben. Door hen te leren om groenten aan te planten op versneden banden en zakken, zullen ook zij het Gezond Leren programma thuis kunnen toepassen. Op die manier kunnen ze voldoende eten en gezond blijven", besluit mevr. Mutiso.
150.000 Keniaanse shilling: Streefcijfer voor inkomsten uit projecten
De Kathiani Basisschool heeft met succes een aantal Gezond Leren projecten uitgevoerd, waaronder waterwinning, een schoolmoestuin en het omheinen van het schoolterrein. De school schat dat de schoolmoestuin een totaal inkomen van 150.000 Keniaanse shilling zal opleveren en is van plan om 50.000 shilling daarvan te gebruiken voor een educatieve uitstap voor de leerlingen. De huidige vooruitgang die bij verschillende projecten geboekt wordt, lijkt er op te wijzen dat het niet zo moeilijk zal zijn om dit streefcijfer te halen.
Hoewel er al veel vooruitgang werd geboekt, heeft de school ook zijn tegenslagen gekend. Men heeft geprobeerd om de waterreservoirs van de school te vernielen. Daarom zijn die nu veilig ondergebracht in een oud klaslokaal dat omgedoopt werd tot het Waterhuis. Ook het project van het telen van watermeloenen is mislukt door de heersende weersomstandigheden. De kool en de tomaten deden het echter heel goed.
Ook de leerlingen met speciale noden doen mee
De Kathiani Basisschool heeft ook klassen voor kinderen met speciale behoeften. Ook zij passen het Gezond Leren programma toe. Er zijn plannen om deze leerlingen bananen te laten telen voor consumptie.
Bij het Gezond Leren programma in deze school wordt iedereen betrokken, zowel de jongeren als de ouderen, zowel leerkrachten, ouders als leerlingen. Er is kennisoverdracht en de omliggende dorpsgemeenschappen passen nu ook verschillende projecten toe die de school heeft opgestart en plukken er op hun beurt de vruchten van.
Voor de leerkrachten is het lesgeven dankzij Gezond Leren aantrekkelijker geworden omdat het doelgerichter is. De leerlingen hebben dankzij Gezond Leren levensvaardigheden bijgeleerd die hen in de toekomst van pas zullen komen. Het is duidelijk dat de Kathiani Basisschool goed op weg is om een modelschool te worden voor andere scholen en gemeenschappen in heel het land.
Verslag: Vivian Nerea | Vertaling: Ann Van den Avijle
Het Gezond Leren Programma
Gezond Leren is een programma dat momenteel loopt in 25 modelscholen in vijf droge en halfdroge districten van Kenia (Kajiado, Laikipia East, Machakos, Narok North en Samburu).
Het is een gemeenschappelijk programma van het Ministerie van Onderwijs, de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technische Bijstand (VVOB) en het Wereldcentrum voor Agrobosbouw (ICRAF).
Het programma beoogt het promoten van de kwaliteit van het lesgeven en leren in het basisonderwijs.
Modelscholen voeren verschillende projecten uit die het praktijkgericht leren stimuleren en de gezondheid van de leerlingen verbeteren. Dergelijke projecten zijn bvb. het aanplanten van een schoolmoestuin waar groenten gekweekt worden die een aanvulling zullen vormen op de huidige schoolmaaltijden, bijenteelt, waterwinning, fruitboomgaarden e.a.
