Het jaar 2009 brengt nieuwe uitdagingen. De ‘Grote Coalitieregering’ heeft het moeilijk om de afgesproken hervormingen in te voeren en het land te herenigen een jaar na de gewelddadige nasleep van de verkiezingen in 2007. Dit creëert onzekerheid. Onder invloed van de globale recessie en een ernstige droogte in de Hoorn van Afrika kan Kenia slechts een minimale economische groei realiseren en neemt de armoede toe.
De onderwijssector ontvangt nog steeds het grootste deel (meer dan 25%) van het overheidsbudget, ondanks de moeilijke financiële tijden. In maart 2008 voerde de regering het ‘gratis middelbaar dagonderwijs’ in. De vraag naar middelbaar onderwijs is immers enorm toegenomen sinds de invoering van gratis lager onderwijs in 2003. Dit jaar kunnen 7 op 10 leerlingen na het lager onderwijs verder studeren. Een belangrijk resultaat!
Naar het einde van het jaar toe krijgt het Ministerie van Onderwijs echter een slecht rapport. Een interne audit stelt vast dat meer dan € 1 miljoen niet correct gebruikt is. Men start interne en externe onderzoeken op en schorst verschillende personeelsleden. Ondertussen neemt men maatregelen om het financieel beheer te versterken. Gelukkig hebben deze ontwikkelingen geen negatieve invloed op het VVOB-programma, dat het eigen budget beheert via een financieringsakkoord met het Keniase Ministerie van Financiën, ondertekend op 29 mei 2009.
Integreren van ICT in het onderwijs, een grote opdracht
Het deelprogramma ‘Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) in het onderwijs’ werkt met alle directies en diensten van het Ministerie van Onderwijs. Deze zijn vertegenwoordigd in het ‘ICT-Integratieteam’. Dit team is verantwoordelijk voor de coördinatie en onderlinge afstemming van alle ICT-initiatieven. De leden krijgen kansen om bij te leren via studiebezoeken, technische cursussen, seminaries... Naarmate het jaar vordert, neemt de maturiteit van dit team toe: nu voegen ze ook de daad bij het woord! Ze geven cruciaal advies aan de managers voor ontwikkeling van beleid, richtlijnen en strategische planning.
In mei starten we een training voor de leden van het hoger kader, die het te druk hebben om deel te nemen aan groepscursussen. Dankzij een geïndividualiseerd programma met persoonlijke ‘tutors’ verwerven ze heel wat ICT-vaardigheden. Wat hen betere managers maakt. Deze ongewone aanpak brengt een echte ‘ICT buzz’ binnen het hoofdkantoor van het Ministerie. Tegen het einde van het jaar hebben we meer dan 35 ‘klanten’, inclusief directeurs en de ‘Permanent Secretary’ (hoogste ambtenaar van het Ministerie), die hun lessen boeken wanneer het hen past, zij het om 7u ‘s ochtends, na 17u of tijdens het weekend. Een echte succesformule!
In 2009 geven we veel aandacht aan communicatie en het delen van informatie op het hoofdkantoor van het Ministerie. Dit gebeurt door groter gebruik van e-mail en intranet, en de verbeterde, meer interactieve website wordt gelanceerd. De focus van 2010 zal een sterkere informatie-uitwisseling zijn tussen het Ministerie, de districten en het algemene publiek.
Doelgerichte integratie van ICT in de klas
De grootste uitdaging is het gebruik van ICT door de leerkracht in de klas. Dit vraagt een wijziging van attitude en andere didactische vaardigheden. Het instituut dat instaat voor bijscholing van leerkrachten wiskunde en wetenschappen, is enthousiast om ICT in haar programma in te bouwen. In 2009 ontwikkelen ze een ICT-beleid en nemen ICT-integratie op in hun strategisch plan. Meer dan 60 lesgevers volgen allerlei technische trainingen. Maar de echte ‘ahaa’ komt er tijdens een workshop met een didactisch expert van de Universiteit Gent. Nu beseffen ze hoe ze de lespraktijk via ICT kunnen verbeteren.
Gezond Leren
Het programma ‘Gezond leren’ legt nadruk op basisinzichten en vaardigheden rond hygiëne, voeding en een gezonde omgeving. We werken nauw samen met personeel van het Ministerie van Onderwijs en andere partners, zoals het Wereldvoedselprogramma, andere ministeries (water, volksgezondheid, landbouw...) in acht districten in droge streken. VVOB geeft advies, technische input, fondsen voor projecten in basisscholen en capaciteitsversterking op nationaal, districts- en schoolniveau.
‘Gezond Leren’ start in 2009 in 25 ‘modelscholen’ via projecten voor gezondere leerlingen en voor praktisch en relevant leren. De leerkrachten maken gebruik van magazines en ander didactisch materiaal dat ze via ‘Gezond Leren’ ontvangen.
Het is bemoedigend te zien hoe ouders, leerkrachten en leerlingen samen actief zijn in de verschillende fases van hún project. Ze vertellen ons dat er dingen veranderd zijn sinds ‘Gezond Leren’ op hun school startte. De families zetten ook thuis de landbouwtechnieken in die ze op school leren. Het programma gebruikt het bestaande curriculum en de aanwezige beheerssystemen. Projectfondsen worden rechtstreeks overgemaakt aan de scholen, die zelf instaan voor de financiële rapportering. Districtpersoneel brengt regelmatig monitoringbezoeken.
De lessen die we leren van de activiteiten op de scholen en in de districten, stellen we in 2009 voor op verschillende nationale en internationale fora.
In 2010 komen er vijf nieuwe scholen bij en wordt de coördinatie tussen verschillende sectoren op nationaal en districtsniveau belangrijk. We hebben plannen om de ervaringen neer te schrijven in een trainingmodule voor leerkrachten en schoolbesturen. Het zal een druk jaar worden!
Twintig jaar steun aan de medische sector afgesloten
Het ‘Nationale Skillslab Expansieproject’ met focus op verbeterde praktische vaardigheden van verpleegkundigen en assistent-artsen dat in 2009 ten einde loopt, vormt een passende afsluiting voor de lange samenwerking met het Ministerie van Volksgezondheid.
Alle scholen van het Kenya Medical Training College (KMTC), verspreid over het hele land, gebruiken de methode van ‘skills lab’. Hierbij ontwikkelen paramedische studenten praktische vaardigheden vooraleer ze in contact komen met patiënten. Ze gebruiken, bijvoorbeeld, poppen en simulatiepatiënten. We hopen dat KMTC een rol zal blijven spelen in de innovatie van het medisch onderwijs.
