In 2020 namen veel landen de moeilijke beslissing om hun scholen te sluiten om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. Ondanks afstandsleren en de beste bedoelingen, is de bestaande leerkloof verder uitgediept door beperkte (digitale) toegankelijkheid en motivatie. In Cambodja schakelde de organisatie Kampuchea Action to Promote Education (KAPE) aan het begin van dit jaar VVOB in om die kloof voor wiskunde in de lagere school te overbruggen. Nu we een aantal maanden verder zijn, delen we onze inzichten.
1. Wat is het verhaal achter dit project?
Leerlingen in Cambodja startten dit jaar in januari aan een nieuw leerjaar, ondanks het feit dat ze maandenlang thuis hadden gezeten in 2020 en dus belangrijke leerstof gemist hadden. Er wordt geschat dat leerlingen gemiddeld 2 tot 5 maanden leerachterstand hadden opgelopen.
Om leerlingen snel vooruit te helpen, ging KAPE de verbintenis aan om het herstelplan van de overheid te ondersteunen met financiële steun van UNICEF via de Global Partnership for Education. Dat herstelplan bestaat uit gerichte en geïntegreerde maatregelen die willen verzekeren dat onderwijs kan voortgezet worden in veilige, beschermde en inclusieve omgevingen.
Zo ontstond het project dat voluit ‘Cambodia GPE Covid-19 Education Sector Response and Recovery Programme: Support for quality continuous distance learning and remedial education’ heet.
2. Wat is de rol van VVOB?
KAPE ging een contract aan met VVOB om het deel rond remediërend onderwijs voor wiskunde van het UNICEF-project op zich te nemen. Remediërend lesgeven en versneld leren werden door zowel de overheid als de betrokken organisaties geïdentificeerd als cruciaal om de leerachterstand te overbruggen.
Tussen januari en juli 2021:
- ontwikkelde VVOB een benadering voor remediërend lesgeven voor wiskunde in het lager onderwijs
- en ontwikkelde VVOB de noodzakelijke tools en structuren om de benadering om te zetten in de praktijk.
VVOB werkte hiervoor nauw samen met het ministerie van onderwijs (Ministry of Education Youth and Sport, MoEYS) om te verzekeren dat de ontwikkelde materialen goed zouden passen in het nationaal onderwijssysteem.
3. Wat zijn de concrete resultaten van VVOB's inspanningen?
We ontwikkelden een benadering voor remediërend lesgeven, tools en structuren. Daarmee bedoelen we, concreet, het volgende:
- We ontwikkelden samen met KAPE algemene richtlijnen voor remediërend lesgeven voor MoEYS en leerkrachten. Die richtlijnen leggen de nadruk op het belang van leerkrachten die autonoom beslissingen kunnen en mogen maken. Een diepgaand gesprek tussen experten van KAPE en VVOB in Cambodja ging daaraan vooraf, over de meest effectieve maatregelen tegen COVID-19 in het land. Die richtlijnen werden goedgekeurd door UNICEF en MoEYS.
- Vijf kerncompetenties voor wiskunde werden geïdentificeerd per leerjaar in het lager onderwijs die leerlingen gemist hadden in het voorgaande jaar, in samenspraak met lerarenopleiders en gebaseerd op het curriculum en handboeken. Remediërende lesmaterialen werden ontwikkeld voor de vijf kerncompetenties, voor elk leerjaar.
- Een beoordelingsinstrument werd ontwikkeld in samenwerking met wiskunde-experts van VVOB en KAPE, en met feedback van UNICEF en MoEYS. Het instrument beslaat eveneens elk van de vijf kerncompetenties voor elk leerjaar.
- Leerkrachten in het lager onderwijs die rond wiskunde werken kunnen nu een flow chart en ondersteunende video's raadplegen om te werken rond elk van de kerncompetenties. Deze materialen werden ontwikkeld door KAPE met de steun van VVOB en feedback van UNICEF en MoEYS.
Al deze materialen zijn gebundeld in 'remediërende wiskundepakketten' en werden nationaal verdeeld door MoEYS. Lagere schoolleerkrachten gebruiken ze drie donderdagen per maand gedurende twee uur om leerlingen versneld bij te scholen en zo de gevolgen van de schoolsluitingen te beperken. Bovenop het bovengenoemde beoordelingsinstrument werd ook een eindbeoordelingsinstrument ontwikkeld dat leerkrachten kunnen gebruiken nadat alle remediërende lessen gegeven zijn. MoEYS heeft alle materialen goedgekeurd en opgeladen op het leerportaal.
4. Zullen deze remediërende pakketten werken?
Wat voor alle organisaties geldt die kwaliteit en duurzaamheid vooropstellen, geldt ook voor VVOB: de effectiviteit van de werking van de remediërende pakketten is onze prioriteit en die van onze partners.
Dankzij de jarenlange samenwerking met MoEYS en lerarenopleidingen, weet het VVOB-team in Cambodja hoe relevante leermaterialen te ontwikkelen en relevante capaciteitsversterking te voorzien: de pakketten zijn gecontextualiseerd, kosteloze materialen worden voorgesteld, activiteiten zijn leerlinggericht en actief etc...
Daarenboven zijn de pakketten gebruiksvriendelijk en gemakkelijk te verstaan, en houden ze gedetailleerde instructies in.
5. Hoe worden de pakketten verder geïntegreerd in het COVID-19 herstelplan?
Door de crisiscontext was er niet genoeg tijd om de pakketten eerst te testen, zoals dat anders wel het geval zou zijn. De pakketten maken wel deel uit van een breder pilootproject van KAPE.
Het pilootproject wordt geïmplementeerd in tien lagere scholen in rurale gebieden - MoEYS keurde klassen in kleine groepen in dorpen goed - en wil tot een aantal reacties en materialen komen die MoEYS kunnen ondersteunen wanneer scholen weer volledig opengaan.
Die piloot zal veel input en feedback genereren die de geplande herzieningen van de remediërende pakketten kunnen informeren, over bijvoorbeeld de efficiëntie van de beoordeling, de timing op donderdagen, de gebruiksvriendelijkheid etc.
De COVID-situatie in Cambodja blijft onvoorspelbaar. MoEYS rekent ook op de piloot om de pakketten te optimaliseren voor flexibel gebruik binnen en buiten de schoolcontext. Zo kan MoEYS op verschillende scenario's anticiperen in de nabije toekomst.
De remediërende wiskundepakketten ontwikkeld door VVOB, KAPE en partners zijn en blijven waardevol voor leerkrachten in het lager onderwijs die de leerkloof willen overbruggen. De principes van remediërend lesgeven overstijgen crisissen.
